Καταπολέμηση οικονομικού εγκλήματος / Απάτη στα μέσα και συστήματα πληρωμών


Η πρόληψη και αντιμετώπιση της απάτης στα μέσα και συστήματα πληρωμών επιβάλει την ανάγκη ενισχυμένης συνεργασίας μεταξύ όλων των εμπλεκόμενων φορέων. Η αποτελεσματικότητα, το μειωμένο κόστος χρήσης και η συνεχώς αυξανόμενη χρήση ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής και μετρητών πρέπει να συνδυάζεται με την ασφάλεια χρήσης αυτών. Στην παρούσα ενότητα παρέχονται πληροφορίες για τις πρωτοβουλίες που αναλαμβάνονται στην συγκεκριμένη θεματική, τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε αμιγώς εθνικό επίπεδο.

  • Έκθεση της Ευρωπαϊκής Αστυνομίας (‘Europol’) για την αξιολόγηση του κινδύνου του οργανωμένου εγκλήματος μέσω του διαδικτύου για το έτος 2023

    Η ‘Europol’ δημοσίευσε την 14σελιδη έκθεση της για την αξιολόγηση του κινδύνου του οργανωμένου εγκλήματος μέσω του διαδικτύου για το έτος 2023, στην οποία, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνονται αναφορές για τα αποτελέσματα της δράσης “European Mule Account Action” (‘EMMA 8’) που έλαβε χώρα τους μήνες Σεπτέμβριο-Νοέμβριο 2022.

    Έκθεση

  • Υιοθέτηση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατ’ εξουσιοδότηση Κανονισμού στο πλαίσιο της Οδηγίας (ΕΕ) 2022/2557 «για την ανθεκτικότητα των κρίσιμων οντοτήτων» (‘CERD’)

    Στις 25 Ιουνίου 2023, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υιοθέτησε κατ’ εξουσιοδότηση Κανονισμό αναφορικά με την κατάρτιση μη εξαντλητικού καταλόγου «ουσιωδών» υπηρεσιών (“essential services”) για τους κλάδους/τομείς που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της Οδηγίας (ΕΕ) 2022/2557 (‘CERD’).

    Ειδικότερα, όσον αφορά τον τραπεζικό τομέα, ως «ουσιώδεις» υπηρεσίες χαρακτηρίζονται οι εξής:

    • η υπηρεσία αποδοχής καταθέσεων από το ευρύ κοινό, και
    • η υπηρεσία παροχής δανείων και λοιπών πιστώσεων.

    Ο κατ΄ εξουσιοδότηση Κανονισμός, μόλις δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ, θα μπορεί να αξιοποιηθεί από τις εθνικές αρμόδιες αρχές που θα οριστούν από τα κράτη-μέλη της ΕΕ για την παρακολούθηση της εφαρμογής της Οδηγίας (ΕΕ) 2022/2557 (‘CERD’) με σκοπό τη διενέργεια εκτίμησης κινδύνων έως τις 17 Ιανουαρίου 2026.

    Η εκτίμηση κινδύνων από τα κράτη-μέλη της ΕΕ λαμβάνει υπόψη τους συναφείς φυσικούς και ανθρωπογενείς κινδύνους, στους οποίους περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, οι κίνδυνοι διατομεακού ή διασυνοριακού χαρακτήρα, τα ατυχήματα, οι φυσικές καταστροφές και οι καταστάσεις έκτακτης ανάγκης στη δημόσια υγεία.

    Κατ’ εξουσιοδότηση Κανονισμός

    Δελτίο τύπου

  • Δελτίο τύπου της Mastercard αναφορικά με την αξιοποίηση εργαλείου τεχνητής νοημοσύνης για την καταπολέμηση περιστατικών απάτης σε πραγματικό χρόνο

    Στις 5 Ιουλίου 2023, η Mastercard εξέδωσε δελτίο τύπου αναφορικά με την αξιοποίηση από τις τράπεζες που λειτουργούν στο Ηνωμένο Βασίλειο, εργαλείου τεχνητής νοημοσύνης που ανέπτυξε για την καταπολέμηση περιστατικών απάτης σε πραγματικό χρόνο.

    Δελτίο τύπου

  • Κείμενα διαβούλευσης της Μεικτής Επιτροπής (“Joint Committee”) των Ευρωπαϊκών Εποπτικών Αρχών (‘ESAs’) στο πλαίσιο του Κανονισμού (ΕΕ) 2022/2554 (“DORA Regulation”)

    Στις 19 Ιουνίου 2023, η Μεικτή Επιτροπή (“Joint Committee”) των Ευρωπαϊκών Εποπτικών Αρχών (‘ESAs’) έθεσε σε δημόσια διαβούλευση, έως τις 11 Σεπτεμβρίου 2023, τρία (3) κείμενα διαβούλευσης για επιμέρους διατάξεις του Κανονισμού (ΕΕ) 2022/2554 (“DORA Regulation”).

    Ειδικότερα, τα κείμενα διαβούλευσης αφορούν τη διαμόρφωση:

    • σχεδίου ρυθμιστικών τεχνικών προτύπων (‘RTS’) για την εναρμόνιση των εργαλείων, των μεθόδων, των διαδικασιών και των πολιτικών διαχείρισης κινδύνων τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών (‘ICT’) και το απλουστευμένο πλαίσιο διαχείρισης τέτοιων κινδύνων,
    • σχεδίου ρυθμιστικών τεχνικών προτύπων (‘RTS’) για την ταξινόμηση συμβάντων που σχετίζονται με τις υπηρεσίες ‘ICT’ και τις «κυβερνοαπειλές»,
    • σχεδίου εκτελεστικών τεχνικών προτύπων (‘ITS’) για τα τυποποιημένα υποδείγματα του μητρώου πληροφοριών που θα πρέπει να τηρούν οι χρηματοοικονομικές οντότητες (π.χ. πιστωτικά ιδρύματα, ιδρύματα πληρωμών, ιδρύματα ηλεκτρονικού χρήματος) όσον αφορά το σύνολο των συμβατικών ρυθμίσεων σχετικά με τη χρήση υπηρεσιών ‘ICT’ που παρέχονται από τρίτους παρόχους υπηρεσιών ‘ICT’, και
    • σχεδίου ρυθμιστικών τεχνικών προτύπων (‘RTS’) για τον περαιτέρω προσδιορισμό των λεπτομερειών του περιεχομένου της πολιτικής σε σχέση με τις συμβατικές ρυθμίσεις σχετικά με τη χρήση υπηρεσιών ‘ICT’, οι οποίες υποστηρίζουν κρίσιμες ή σημαντικές λειτουργίες που παρέχονται από τρίτους παρόχους υπηρεσιών ‘ICT’.

  • Έκθεση της ΕΚΤ σχετικά με τα περιστατικά απάτης στις συναλλαγές με κάρτες πληρωμών τη διετία 2020-2021

    Στις 26 Μαΐου 2023, η ΕΚΤ δημοσίευσε την 7σέλιδη έκθεσή της σχετικά με τα περιστατικά απάτης στις συναλλαγές με κάρτες πληρωμών για τη διετία 2020-2021.

    Τα βασικά σημεία της έκθεσης συνοψίζονται στα εξής:

    • Το 2021, τα περιστατικά απάτης με κάρτες πληρωμών ως ποσοστό της συνολικής αξίας των συναλλαγών με κάρτες πληρωμών που εκδόθηκαν σε κράτη-μέλη του ‘SEPA’ ήταν στο χαμηλότερο επίπεδο (0,028%) από το 2008, έτος το οποίο το Ευρωσύστημα άρχισε να συλλέγει τέτοιες πληροφορίες. Στην Ελλάδα, το αντίστοιχο ποσοστό ήταν ακόμα χαμηλότερο και ανήλθε στο 0,020% το 2020, 0,016% το 2021 και 0,017% το 2022, σύμφωνα με τα στοιχεία της έκθεσης Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας της Τράπεζας της Ελλάδος (Μάϊος 2023).  
    • Μετά τη μείωση κατά 8% το 2020, η συνολική αξία των απατηλών συναλλαγών με κάρτες πληρωμών μειώθηκε κατά 11% το 2021.
    • Η αξία των απατηλών συναλλαγών στις “card not present” πληρωμές μειώθηκε κατά 12% το 2021, λόγω και της εφαρμογής απαιτήσεων ισχυρής ταυτοποίησης πελάτη (‘SCA’).
    • Τα περιστατικά απάτης στις “card present” συναλλαγές με τη μορφή χρήσης πλαστών καρτών πληρωμών σε POS και ΑΤΜ μειώθηκε κατά 37% το 2020 και κατά 42% το 2021, καθώς η διεθνής ανάπτυξη τεχνικών προτύπων οδήγησε στην εξάλειψη σχεδόν τέτοιων περιστατικών.
    • Για τις κάρτες πληρωμών που εκδόθηκαν σε κράτη-μέλη του ‘SEPA’, οι διασυνοριακές συναλλαγές αντιπροσώπευαν το 63% της συνολικής αξίας απατηλών συναλλαγών με κάρτες πληρωμών το 2021.

    Έκθεση