Χρηματοπιστωτικός Εγγραμματισμός

Η Ελληνική Ένωση Τραπεζών (ΕΕΤ) από 2006 αναγνωρίζει και αποδίδει βαρύνουσα σημασία στην ιδιαίτερη αλληλεπίδραση μεταξύ του επιπέδου χρηματοπιστωτικού εγγραμματισμού των πολιτών μιας κοινωνίας και του βαθμού ανάπτυξης και ευημερίας αυτής. Εξάλλου, η απόκτηση της σχετικής αυτής γνώσης θεωρείται σημαντικό εφόδιο για όλους τους πολίτες (παιδιά ή/και ενήλικες) αλλά και απαραίτητο στοιχείο για τη διασφάλιση της εύρυθμης λειτουργίας της οικονομίας και, κατ’ επέκταση, του χρηματοπιστωτικού συστήματος μιας χώρας.

Στόχος της ΕΕΤ είναι να συμβάλλει στην επίτευξη ενός ικανοποιητικού επιπέδου χρηματοπιστωτικού εγγραμματισμού των πολιτών που θα τους οδηγήσει σε υπεύθυνη/συνειδητή χρηματοπιστωτική συμπεριφορά, ιδιαίτερα τόσο όσο αφορά τον δανεισμό και τη διαχείριση των προσωπικών οικονομικών, αλλά και ως προς την κατανόηση των δικαιωμάτων των καταναλωτών, και την ανάληψη ευθύνης από την επιλογή συγκεκριμένων χρηματοπιστωτικών προϊόντων και υπηρεσιών.

Η ΕΕΤ, αναγνωρίζοντας τη δυναμική και την αναγκαιότητα του θέματος:

  • διαθέτει Ειδική Συντονιστική Επιτροπή για τη Χρηματοπιστωτική Εκπαίδευση στην οποία συμμετέχουν εκπρόσωποι των Τραπεζών-Μελών της,
  • υποστήριξε τις εθνικές προσπάθειες για την εκπόνηση «Εθνικής Στρατηγικής για το Χρηματοοικονομικό Αλφαβητισμό στην Ελλάδα» και συνεχίζει να στηρίζει ενεργά την εφαρμογή της, τόσο μέσω των πολυάριθμών προγραμμάτων της για το σύνολο του ελληνικού πληθυσμού, όσο και μέσω τη συμμετοχής της ως βασικός εταίρος στις 6 ειδικά διαμορφωμένες Θεματικές Επιτροπές Χρηματοοικονομικού Εγγραμματισμού που θα υποβάλλουν προτάσεις για υλοποίηση προς την Εθνική Συντονιστική Επιτροπή Χρηματοοικονομικού Εγγραμματισμού.   
  • παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις, και
  • συμμετέχει σε διεθνή και ευρωπαϊκά fora ως: συνδεδεμένο μέλος, από το 2014, στο Διεθνές Δίκτυο για τη Χρηματοπιστωτική Εκπαίδευση του ΟΟΣΑ (International Network on Financial Education – OECD), υποστηρικτής του Παγκόσμιου Στόχου 8 για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη του ΟΗΕ (UN Global Goals for Sustainable Development), μέλος, από το 2013, της Ομάδας Δράσης της Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Ομοσπονδίας για τον Χρηματοπιστωτικό Εγγραμματισμό (EBF Financial Education Project Group), μέλος, από το 2015, της Επιτροπής Χρηματοπιστωτικού Εγγραμματισμού της European Banking and Financial Services Training Association (FinLiCoEBTN), και μέλος, από το 2006, του Σωματείου Επιχειρηματικότητας Νέων/Junior Achievement Greece,

αναπτύσσοντας ποικίλες δράσεις και προγράμματα, η πλειοψηφία των οποίων στοχεύει στην πιο ευαίσθητη, αλλά ταυτόχρονα, δυναμική και πολλά υποσχόμενη για το μέλλον ομάδα της κοινωνίας, δηλαδή τους μαθητές της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.

Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΕΤ συμμετέχει ανελλιπώς και υποστηρίζει, για εντέκατη συνεχόμενη χρονιά το 2025, το θεσμό της “European Money Week” της Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Ομοσπονδίας, ο οποίος πραγματοποιείται σε ετήσια βάση την Τρίτη εβδομάδα του μηνός Μαρτίου ώστε να συμπίπτει χρονικά με την “Global Money Week” του Οργανισμού για την Οικονομική Συνεργασία και Ανάπτυξη (ΟΟΣΑ).

Νέα Ανακοινώσεις
Συχνές Ερωτήσεις και Απαντήσεις

Ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) ορίζει τον χρηματοοικονομικό εγγραμματισμό ως τον συνδυασμό χρηματοπιστωτικής συνειδητοποίησης, γνώσης, δεξιοτήτων, στάσεων και συμπεριφορών απαραίτητων για τη λήψη ορθολογικών χρηματοπιστωτικών αποφάσεων και κατ' επέκταση για την επίτευξη προσωπικής ευημερίας.

Ο Χρηματοοικονομικός εγγραμματισμός είναι:

  • η ικανότητα να κατανοεί κανείς τη λειτουργία του χρήματος, την τέχνη της επένδυσης και της διαχείρισης των χρημάτων,
  • η ικανότητα να λαμβάνει κανείς συνειδητές χρηματοοικονομικές αποφάσεις.

Στην ουσία, είναι ένα εφόδιο για τους πολίτες/καταναλωτές ιδιαίτερα σημαντικό στις μέρες μας, καθώς είναι διαθέσιμα σε αυτούς νέα και πιο πολύπλοκα χρηματοπιστωτικά προϊόντα και υπηρεσίες, και μπορεί η πρόσβαση στην πληροφόρηση να είναι σχετικά εύκολη, θα πρέπει, όμως, να είναι και κατανοητή.

Ο χρηματοοικονομικός εγγραμματισμός επιτυγχάνεται μέσω της χρηματοπιστωτικής εκπαίδευσης, η οποία προφανώς και διαφοροποιείται από την επαγγελματική εκπαίδευση στα χρηματοπιστωτικά θέματα, καθώς εξ’ αντικειμένου απευθύνεται στον γενικό πληθυσμό (παιδιά ή/και ενήλικες). Η χρηματοπιστωτική εκπαίδευση, εκτός από σημαντικό εφόδιο ζωής για όλους τους πολίτες, θεωρείται πλέον απαραίτητο στοιχείο της εύρυθμης λειτουργίας της αγοράς και της προληπτικής ρυθμιστικής παρέμβασης στο χρηματοπιστωτικό σύστημα.

Απευθύνεται στον γενικό πληθυσμό (παιδιά άνω των πέντε ετών  ή/και ενήλικες) καλύπτοντας κάθε φορά τις ξεχωριστές ανάγκες της κάθε ηλικιακής ομάδας και ιδιαίτερα των ευπαθών ομάδων (όπως π.χ. ηλικιωμένοι, μετανάστες, καταναλωτές με έλλειψη ή πολύ χαμηλό επίπεδο παιδείας ή εισοδήματος, νέοι άνθρωποι και άνεργοι).

Από το 2024 η Ελλάδα διαθέτει Εθνική Στρατηγική για τον Χρηματοοικονομικό Εγγραμματισμό, η οποία εποπτεύεται από το Υπουργείο Οικονομικών και συγκεκριμένα από την Γενική Γραμματεία Χρηματοπιστωτικού Τομέα και Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους.

H Ελληνική Ένωση Τραπεζών έχει εντάξει στους βασικούς άξονες δραστηριότητάς της την προώθηση της χρηματοπιστωτικής εκπαίδευσης αναπτύσσοντας ποικίλες δράσεις, συμμετέχοντας σε διεθνείς και ευρωπαϊκούς φορείς, και στηρίζοντας ενεργά πρωτοβουλίες σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο.

  • Η ΕΕΤ, ως υποστηριχτής του Παγκόσμιου Στόχου  8 για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη του ΟΗΕ (UN SDGs), συνεργάζεται από το 2018 με την Quality Net Foundation (QNF) για τη δημιουργία εκπαιδευτικού υλικού για το χρηματοπιστωτικό εγγραμματισμό μαθητών της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης (για παιδιά 5ης και 6ης Δημοτικού)
  • H EET είναι μέλος του ΣΕΝ/JA Greece από το 2007, υποστηρίζοντας το πρόγραμμα Τράπεζες σε Δράση, το οποίο απευθύνεται σε μαθητές Λυκείου και υλοποιείται από εθελοντές-στελέχη τραπεζών

Η Ελληνική Ένωση Τραπεζών συμμετέχει:

  • ως συνδεδεμένο μέλος (affiliate member) στο Διεθνές Δίκτυο για τη Χρηματοπιστωτική Εκπαίδευση (International Network on Financial Education - INFE) του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ)
  • ως ιδρυτικό μέλος της Ομάδας Έργου για τη Χρηματοπιστωτική Εκπαίδευση της Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Ομοσπονδίας (ΕΤΟ)
  • ως ιδρυτικό μέλος της Επιτροπής για τον Χρηματοπιστωτικό Εγγραμματισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης Επαγγελματικής Εκπαίδευσης για τον Χρηματοπιστωτικό Τομέα (EBTN Financial Literacy Committee - FinLiCo)

Η ΕΕΤ, ως υποστηρικτής του Παγκόσμιου Στόχου  8 για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη του ΟΗΕ (UN SDGs), έχει αναπτύξει από το 2018, σε συνεργασία με την Quality Net Foundation (QNF), εκπαιδευτικό υλικό για το χρηματοπιστωτικό εγγραμματισμό μαθητών της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης (για παιδιά 5ης και 6ης Δημοτικού), το οποίο περιλαμβάνει και ενημερωτικό φυλλάδιο για τους γονείς και τους δασκάλους, καθώς και βιβλίο ασκήσεων για τους μαθητές.  Το υλικό αποτελεί μέρος της προετοιμασίας των μαθητών για τον Πανελλήνιο Διαγωνισμό Bravo! Schools «Δημιουργούμε ένα καλύτερο κόσμο», ο οποίος υλοποιείται από την QNF με την έγκριση του Υπουργείου Παιδείας και του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής.

  • Εθνικός και Ευρωπαϊκός Διαγωνισμός Γνώσεων για το Χρήμα European Money Quiz (EMQ)
  • Πρόγραμμα Τράπεζες σε Δράση

Η ΕΕΤ έχει διαμορφώσει ειδική ενότητα στην ιστοσελίδα της, η οποία είναι ελεύθερα προσβάσιμη όλο τον χρόνο https://www.hba.gr/info/emq και περιέχει παιχνίδια ερωτο-απαντήσεων σε μορφή quiz, καθώς και ειδικό σύνδεσμο για το βιβλίο Πρώτα Χρηματοοικονομικά Βήματα. 

Το βιβλίο Πρώτα Χρηματοοικονομικά Βήματα είναι μια πρωτοβουλία της ΕΕΤ με σκοπό την ικανοποίηση αιτημάτων Καθηγητών για την ύπαρξη εκπαιδευτικού υλικού διευκόλυνσης της προετοιμασίας των μαθητών τους για τον Εθνικό και Ευρωπαϊκό Διαγωνισμό Γνώσεων για το Χρήμα EMQ, και έχει λάβει σχετική έγκριση του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων. Το βιβλίο είναι διαθέσιμο ηλεκτρονικά για όλους. 

Ο Εθνικός Διαγωνισμός για το Χρήμα, αποτελεί το πρώτο σκέλος της κοινής πρωτοβουλίας της Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Ομοσπονδίας και των μελών της για τον Χρηματοπιστωτικό Εγγραμματισμό των μαθητών της Γ΄ Γυμνασίου και της Α΄  Λυκείου. Στην Ελλάδα υπεύθυνη για τη διοργάνωση του Εθνικού Διαγωνισμού Γνώσεων για το Χρήμα είναι η Ελληνική Ένωση Τραπεζών.

Ο Εθνικός Διαγωνισμός για το Χρήμα απευθύνεται σε τάξεις μαθητών ηλικίας 13-15 ετών που φοιτούν στην Γ΄ Γυμνασίου ή Α’ Λυκείου σε όλη την ελληνική επικράτεια.

Οι μαθητές πρέπει να εγγραφούν μέσω της τάξης του σχολείου τους. Κάθε σχολείο δύναται να συμμετάσχει με ένα ή περισσότερα τμήματα τάξεων, κατόπιν ενιαίας αίτησης συμμετοχής της Σχολικής Μονάδας. Αίτηση εγγραφής, οδηγίες, όροι και προϋποθέσεις είναι διαθέσιμα στην ειδική ενότητα της ιστοσελίδας της ΕΕΤ για το Διαγωνισμό.

Ο Εθνικός Διαγωνισμός Γνώσεων για το Χρήμα πραγματοποιείται διαδικτυακά κάθε χρόνο κατά την διάρκεια της Ευρωπαϊκής Εβδομάδας Χρήματος κατά τον μήνα  Μάρτιο. Η ακριβής ημερομηνία ανακοινώνεται στις αρχές κάθε έτους.

Ο Εθνικός Διαγωνισμός Γνώσεων για το Χρήμα της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών πραγματοποιείται πάντοτε κατόπιν σχετικής έγκρισης του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων και με τη σύμφωνη γνώμη του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής.

Ο Ευρωπαϊκός Διαγωνισμός Γνώσεων για το Χρήμα (EMQ) πραγματοποιείται κάθε χρόνο, κατά τον μήνα Μάιο στις Βρυξέλλες και συμμετέχουν σε αυτόν οι νικήτριες τάξεις (με εκπροσώπηση 2 μαθητών τους)  των εθνικών διαγωνισμών των τριάντα (30) μελών της ΕΤΟ που συμμετέχουν στο κοινό παιχνίδι European Money Quiz. Υπεύθυνη για την διοργάνωση του Ευρωπαϊκού Διαγωνισμού είναι η Ευρωπαϊκή Τραπεζική Ομοσπονδία (ΕΤΟ). 

Είναι ένας θεσμός που έχει διαμορφωθεί και υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Τραπεζική Ομοσπονδία (ΕΤΟ) μαζί τις Εθνικές Ενώσεις Τραπεζών μελών της και αφορά τον ορισμό μιας εβδομάδα κατά τον μήνα Μάρτιο στην διάρκεια της οποίας κορυφώνονται οι δράσεις  για το Χρηματοπιστωτικό Εγγραμματισμό των μελών της/Τραπεζικών Ενώσεων. Επιπλέον, κατά την εν λόγω εβδομάδα ολοκληρώνονται και οι Εθνικοί Διαγωνισμοί Γνώσεων για το Χρήμα.

Είναι ένας θεσμός που έχει υιοθετηθεί από το 2019 από τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης και αφορά τον ορισμό μιας εβδομάδα κατά τον μήνα Μάρτιο στην διάρκεια της οποίας κορυφώνονται οι δράσεις  για το Χρηματοπιστωτικό Εγγραμματισμό των μελών της.

Επικοινωνία - Πληροφορίες

Για οποιαδήποτε πρόσθετη πληροφορία ή διευκρινίσεις αναφορικά με τις δράσεις χρηματοπιστωτικού εγγραμματισμού της ΕΕΤ παρακαλούμε επικοινωνήσετε  στο

financialliteracy@hba.gr

Σοφία Ζιάκου – Επικεφαλής Ελληνικού Τραπεζικού Ινστιτούτου και Χρηματοπιστωτικού Εγγραμματισμού 

Άγγελος Περίφανος  - Στέλεχος Χρηματοπιστωτικού Εγγραμματισμού