Έκθεση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Συστημικού Κινδύνου (ESRB) με θέμα την τεχνητή νοημοσύνη και τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα Έκθεση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Συστημικού Κινδύνου (ESRB) με θέμα την τεχνητή νοημοσύνη και τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα

Την Πέμπτη, 4 Δεκεμβρίου 2025, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Συστημικού Κινδύνου (ESRB) δημοσίευσε έκθεση αναφορικά με τις επιπτώσεις της ταχείας ανάπτυξης και της ευρείας υιοθέτησης της τεχνητής νοημοσύνης (AI) στη χρηματοπιστωτική σταθερότητα («Αrtificial intelligence and systemic risk»).

Στην έκθεση αναλύονται έντεκα (11) χαρακτηριστικά της τεχνητής νοημοσύνης και εξετάζεται η αλληλεπίδραση μεταξύ αυτών και των κύριων πηγών συστημικού κινδύνου στο χρηματοπιστωτικό σύστημα (ανισορροπίες ρευστότητας, έκθεση σε κοινούς κινδύνους, διασυνδεσιμότητα, έλλειψη δυνατότητας υποκατάστασης και μόχλευση). Πέντε από τα χαρακτηριστικά αυτά – συγκέντρωση και εμπόδια εισόδου, ομοιομορφία μοντέλων, παρακολούθηση προκλήσεων, υπερβολική εξάρτηση και εμπιστοσύνη, καθώς και ταχύτητα, ενδέχεται να ενισχύσουν σημαντικά τους συστημικούς κινδύνους στο χρηματοπιστωτικό σύστημα.

Για την αντιμετώπιση των ενδεχόμενων κινδύνων, η έκθεση προτείνει την υιοθέτηση μιας συνετούς και σταθμισμένης προσέγγισης, η οποία θα πρέπει να συνοδεύεται, μεταξύ άλλων, από συγκεκριμένες προσαρμογές του πλαισίου προληπτικής εποπτείας. Σύμφωνα με το ESRB, εφόσον οι αρχές καταφέρουν να συμβαδίσουν με την ταχεία ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης, ενδέχεται να είναι δυνατή η μείωση του αριθμού των επεισοδίων χρηματοπιστωτικής αστάθειας και της ανάγκης για παρέμβαση. Επιπλέον, δεδομένου ότι η τεχνητή νοημοσύνη δεν περιορίζεται από γεωγραφικά σύνορα, είναι απαραίτητο οι αρχές σε όλο τον κόσμο να συνεργάζονται στενά.

Δημόσια διαβούλευση της Ε. Επιτροπής σχετικά με την προληπτική μεταχείριση του κινδύνου αγοράς σύμφωνα με τη Βασιλεία ΙΙΙ Δημόσια διαβούλευση της Ε. Επιτροπής σχετικά με την προληπτική μεταχείριση του κινδύνου αγοράς σύμφωνα με τη Βασιλεία ΙΙΙ

Στις 6 Νοεμβρίου 2025, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε την έναρξη δημόσιας διαβούλευσης σχετικά με την προληπτική μεταχείριση του κινδύνου αγοράς στην Ε.Ε. Έχοντας ήδη αναβάλει την εφαρμογή των κανόνων για τον κίνδυνο αγοράς κατά δύο έτη [το μέγιστο επιτρεπόμενο βάσει των διατάξεων του Κανονισμού (ΕΕ) 575/2013 - CRR], η Επιτροπή ζητά σχόλια για την εισαγωγή τροποποιήσεων, μέσω κατ’ εξουσιοδότηση πράξης (delegated act), στον CRR, ώστε να αντισταθμιστούν οι αρνητικές επιπτώσεις στα κεφάλαια των τραπεζών της Ε.Ε. για τρία έτη.

Η δημόσια διαβούλευση ολοκληρώνεται στις 6 Ιανουαρίου 2026.

Δελτίο τύπου της Ε. Επιτροπής

Δημοσίευση Κατευθυντήριων Γραμμών της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών (ΕΒΑ) σχετικά με την ανάλυση περιβαλλοντικών σεναρίων Δημοσίευση Κατευθυντήριων Γραμμών της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών (ΕΒΑ) σχετικά με την ανάλυση περιβαλλοντικών σεναρίων

Στις 5 Νοεμβρίου 2025, η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών (ΕΒΑ) δημοσίευσε τις τελικές Κατευθυντήριες Γραμμές σχετικά με την ανάλυση περιβαλλοντικών σεναρίων (ΕΒΑ Guidelines on environmental scenario analysis), σύμφωνα με την Οδηγία (ΕΕ) 2024/1619 – CRD6.

Το εν λόγω ρυθμιστικό κείμενο συμπληρώνει τις Κατευθυντήριες Γραμμές σχετικά με τη διαχείριση των κινδύνων ESG (EBA Guidelines on the management of ESG risks), καθορίζοντας τις εποπτικές προσδοκίες σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο τα πιστωτικά ιδρύματα θα πρέπει να διεξάγουν την ανάλυση περιβαλλοντικών σεναρίων.

Οι Κατευθυντήριες Γραμμές βασίζονται σε δύο πυλώνες:

Α. Ενσωμάτωση των περιβαλλοντικών κινδύνων στο υφιστάμενο πλαίσιο των ασκήσεων προσομοίωσης (stress testing), επιτρέποντας στις τράπεζες να αξιολογούν τις βραχυπρόθεσμες (διάστημα μικρότερο των 5 ετών) οικονομικές επιπτώσεις των περιβαλλοντικών κινδύνων και να διασφαλίζουν ότι τα επίπεδα κεφαλαίου και ρευστότητας παραμένουν επαρκή.

Β. Ανάλυση ανθεκτικότητας (resilience analysis), με μακροπρόθεσμη προοπτική, για την αξιολόγηση των μεσοπρόθεσμων έως μακροπρόθεσμων επιπτώσεων των περιβαλλοντικών κινδύνων και ευκαιριών στα επιχειρηματικά μοντέλα, τις στρατηγικές και τα προφίλ κινδύνου των τραπεζών, μέσω της χρήσης υποθέσεων («What if?»).

Η ημερομηνία εφαρμογής των Κατευθυντήριων Γραμμών της ΕΒΑ σχετικά με την ανάλυση περιβαλλοντικών σεναρίων είναι η 1η Ιανουαρίου 2027.

Κατευθυντήριες Γραμμές της ΕΒΑ

Δημόσια διαβούλευση της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών (ΕΒΑ) για την αναθεώρηση των Κατευθυντήριων Γραμμών σχετικά με το SREP και το εποπτικό stress testing Δημόσια διαβούλευση της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών (ΕΒΑ) για την αναθεώρηση των Κατευθυντήριων Γραμμών σχετικά με το SREP και το εποπτικό stress testing

Στις 24 Οκτωβρίου, η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών (ΕΒΑ) ανακοίνωσε την έναρξη δημόσιας διαβούλευσης για την αναθεώρηση των Κατευθυντήριων Γραμμών σχετικά με τις κοινές διαδικασίες και μεθόδους για τη διαδικασία εποπτικού ελέγχου και αξιολόγησης και τις εποπτικές προσομοιώσεις ακραίων καταστάσεων (Draft Guidelines on common procedures and methodologies for the supervisory review and evaluation process (SREP) and supervisory stress testing under Directive 2013/36/EU).

Ειδικότερα, η προτεινόμενη αναθεώρηση λαμβάνει υπόψη:

• τις διατάξεις της CRD6 αναφορικά με το output floor και τα υποκαταστήματα τρίτων χωρών,
• τις ρυθμίσεις για τον επιτοκιακό κίνδυνο στο τραπεζικό χαρτοφυλάκιο (IRRBB) και τον κίνδυνο πιστωτικού περιθωρίου (CSRBB),
• παράγοντες ESG και
• ζητήματα επιχειρησιακής ανθεκτικότητας.

Επίσης, αξιοποιούνται διδάγματα από την πρακτική εφαρμογή των Κατευθυντήριων Γραμμών για το SREP από το 2016.

Οι εν λόγω Κατευθυντήριες Γραμμές απευθύνονται στις αρμόδιες αρχές και θα εφαρμόζονται από την 1η Ιανουαρίου 2027. Με την έναρξη ισχύος τους, θα καταργηθούν οι υφιστάμενες Κατευθυντήριες Γραμμές για το SREP (EBA/GL/2022/03) και για την αξιολόγηση κινδύνων ΤΠΕ σύμφωνα με το SREP (EBA/GL/2017/05).

Η δημόσια διαβούλευση ολοκληρώνεται στις 26 Ιανουαρίου 2026.

Δελτίο τύπου της ΕΒΑ

Ετήσια έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με θέμα «Simplification, Implementation & Enforcement» Ετήσια έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με θέμα «Simplification, Implementation & Enforcement»

Στις 21 Οκτωβρίου 2025, η Επίτροπος Χρηματοοικονομικών Υπηρεσιών, M. L. Albuquerque, δημοσίευσε την πρώτη ετήσια έκθεση προόδου της σχετικά με την απλοποίηση, την εφαρμογή και την επιβολή της νομοθεσίας που διέπει τον χρηματοοικονομικό τομέα, καλύπτοντας την περίοδο Ιανουαρίου–Ιουλίου 2025 (2025 Annual Progress Report, Simplification, Implementation & Enforcement, Maria Luis Albuquerque).

Στο πλαίσιο της στρατηγικής για μια «απλούστερη και ταχύτερη Ευρώπη», δόθηκε ιδιαίτερη έμφαση στη μείωση των διοικητικών βαρών και στην ενίσχυση της ενιαίας αγοράς χρηματοοικονομικών υπηρεσιών. Ειδικότερα, μεταξύ άλλων, προβλέπονται τα εξής:

Έκθεση για την τραπεζική ανταγωνιστικότητα: Προγραμματίζεται για το 2026 και θα αξιολογήσει την πολυπλοκότητα του κανονιστικού πλαισίου των τραπεζών στην Ενιαία Αγορά, με στόχο την απλοποίηση και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του τραπεζικού τομέα.

Αναθεώρηση των πράξεων επιπέδου 2: Η Ε. Επιτροπή αξιολόγησε 430 νομοθετικές εξουσιοδοτήσεις για κατ’ εξουσιοδότηση και εκτελεστικές πράξεις, με στόχο την αναβολή ισχύος ή κατάργηση των μη ουσιωδών (115), ώστε να μειωθεί η ρυθμιστική πίεση στον τραπεζικό και χρηματοοικονομικό τομέα.

Προγραμματισμένα reality checks: Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πραγματοποιεί συναντήσεις με ενδιαφερόμενους φορείς σχετικά με τη μείωση της πολυπλοκότητας του τραπεζικού κανονιστικού πλαισίου, με στόχο την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής οικονομίας.

Έκθεση της Ε. Επιτροπής