Εκδόσεις / Χρηματοοικονομικά Θέματα

  • 2005

Αγορές και προϊόντα παραγώγων

Αγορές και προϊόντα παραγώγων

Συγγραφέας: Ν. Θ. Μυλωνάς

Εκδότης: ΕΕΤ & τυπωθήτω - Γ. Δαρδανός

Χρονολογία Έκδοσης: 2005

Σελίδες: 492

ISBN: 960-402-216-4

Διάθεση: τυπωθήτω - Γ. Δαρδανός,
Διδότου 37, 106 80 Αθήνα,
τηλ. 210-3642003

Στις σύγχρονες οικονομίες, οι αγορές των παραγώγων μέσων αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα των αγορών χρήματος και κεφαλαίου, δίνοντας στους συναλλασσομένους τη δυνατότητα να διαχειρίζονται αποτελεσματικά τις θέσεις τους στις αγορές όπου γίνεται η διαπραγμάτευση των υποκείμενων μέσων. Στις αγορές παραγώγων, που έχουν σημειώσει εκρηκτική ανάπτυξη από τη δεκαετία του 1970 μέχρι σήμερα, προσφέρονται χρηματιστηριακά και εξωχρηματιστηριακά προθεσμιακά συμβόλαια και συμβόλαια με δικαίωμα προαίρεσης σε ένα μεγάλο αριθμό πρώτων υλών και χρηματοπιστωτικών μέσων που καλύπτουν όλες σχεδόν τις επιχειρηματικές δραστηριότητες (π.χ. κινδύνους μεταβολής τιμών προϊόντων, επιτοκίων, ισοτιμιών συναλλάγματος).

Ακολουθώντας την ανάπτυξη των διεθνών αγορών παραγώγων, η ελληνική αγορά παραγώγων ξεκίνησε τη λειτουργία της το 1999, προσφέροντας προθεσμιακά συμβόλαια στους βασικούς μετοχικούς δείκτες του Χρηματιστηρίου Αθηνών για να βοηθήσει το έργο των ελλήνων και ξένων θεσμικών επενδυτών να διαχειριστούν τους κινδύνους στους οποίους εκτίθενται. Στη συνέχεια προσφέρθηκαν συμβόλαια με δικαίωμα προαίρεσης στους χρηματιστηριακούς δείκτες, ενώ αντικείμενο παραγώγων συμβολαίων αποτέλεσαν οι πλέον αντιπροσωπευτικές μετοχές του Χρηματιστηρίου Αθηνών. Πιο πρόσφατα εισήχθησαν προθεσμιακά συμβόλαια της ισοτιμίας ευρώ/δολαρίου, ενώ λειτουργούν με επιτυχία για αρκετά χρόνια τα συμβόλαια δανεισμού τίτλων ως υποστηρικτικός μηχανισμός των ανοικτών πωλήσεων τίτλων.

Η Ελληνική Ένωση Τραπεζών έχει μακρά παράδοση στην εκπόνηση και έκδοση μελετών, αλλά και εκπαιδευτικών εγχειριδίων που συμβάλλουν στην προαγωγή του ευρύτερου χρηματοοικονομικού τομέα της χώρας μας. Το βιβλίο του Καθηγητή Νικολάου Μυλωνά έρχεται να καλύψει ένα σημαντικό κενό της ελληνικής βιβλιογραφίας αναφορικά με τη λειτουργία των αγορών παραγώγων. Γραμμένο σε ύφος απλό και προβάλλοντας την οικονομική σημασία των παραγώγων, παρουσιάζει την εξελικτική πορεία των εν λόγω χρηματοπιστωτικών μέσων ως συμπληρωματικού μηχανισμού λειτουργίας της οικονομίας. Ιδιαίτερη σημασία δίνεται στους κινδύνους στις διάφορες αγορές και στην αντιμετώπισή τους στο επίπεδο της επιχείρησης, του τραπεζικού συστήματος και της κεφαλαιαγοράς. Ειδικό κεφάλαιο αφιερώνεται επίσης στη λειτουργία της ελληνικής αγοράς παραγώγων, καθώς και στους μηχανισμούς διασφάλισης της αγοράς από τον πιστοληπτικό κίνδυνο των συναλλασσομένων.

Παρουσιάζονται οι δύο βασικές κατηγορίες παραγώγων μέσων: τα προθεσμιακά συμβόλαια και τα συμβόλαια με δικαίωμα προαίρεσης - ως προς τα χαρακτηριστικά τους και τους παράγοντες που επηρεάζουν την αποτίμησή τους. Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται στη χρήση των συμβολαίων από τους αντισταθμιστές και κερδοσκόπους μέσα από πολλά παραδείγματα που αντλούνται από τις πραγματικές συνθήκες λειτουργίας στα διεθνή χρηματιστήρια παραγώγων και εμπορευμάτων. Λόγω της σπουδαιότητάς τους, τα συμβόλαια σε χρηματιστηριακούς δείκτες, ομόλογα και ισοτιμίες νομισμάτων παρουσιάζονται σε ξεχωριστά κεφάλαια, αφενός μεν για να αναλυθούν οι ιδιαιτερότητες και τα χαρακτηριστικά τους και αφετέρου για να αναδειχθούν οι δυνατότητες διαχείρισης των κινδύνων που είναι εγγενείς σε αυτά.

Το βιβλίο ολοκληρώνεται με ένα κεφάλαιο αφιερωμένο στα νέα παράγωγα μέσα που προσφέρονται σε διεθνή χρηματιστήρια, όπως αυτά της ηλεκτρικής ενέργειας, των θαλάσσιων ναύλων και των αδειών εκπομπής ρύπων. Τα προϊόντα αυτά, που προέκυψαν από την απελευθέρωση των αντίστοιχων αγορών, εύλογο είναι να αναμένεται ότι θα καθιερωθούν στο προσεχές μέλλον και στη χώρα μας.